Sıkça Sorulan Sorular
Tohum Otizm Vakfı tarafından yürütülen çalışmalar ve faaliyet alanlarıyla ilgili sizden gelen soruları ve cevapları bulabilirsiniz.
Tohum Otizm Vakfı tarafından yürütülen çalışmalar ve faaliyet alanlarıyla ilgili sizden gelen soruları ve cevapları bulabilirsiniz.
Özel Tohum Vakfı Özel Eğitim Okulu’nda yürütülen yoğun özel eğitim hizmetleri, başta ABD olmak üzere pek çok ülkede 70 yılı aşkın süreli bir geçmişi olan uygulamalı davranış analizi (Applied Behavior Analysis-ABA) yaklaşımına dayalıdır. Uygulamalı davranış analizi, otizmli çocuklara yönelik bilimsel dayanağı kanıtlanmış, en etkili eğitim yaklaşımıdır.
Yoğun talebin fazla olması nedeniyle, etkili ve nitelikli bir özel eğitim sunabilmek için öğrenci sayısının belli bir kontenjanda kalması gerekmektedir. Dolayısıyla yoğun talebi karşılamak ve aynı şekilde müfredatın diğer otizmli ailelerce kullanımına da imkan verebilmek amacıyla seanslı eğitimler konmuştur.
Kullanmakta olduğumuz PCDI müfredatı maksimum 36 çocukla uygulamaları kabul etmektedir. Müfredatın ihlal edilmesi demek dünyanın 9 ülkesinde halen devam etmekte ve kullanılmakta olan bilimsel uygulamanın dışına çıkmak demektir ki bu da standardın ihlali anlamına gelir. Ayrıca okulumuzun fiziksel olarak kapasitesi 24 çocuğa eğitim vermek için uygundur.
Sınıflarımızdaki öğrenci sayısının kalabalık olmasının bir sebebi var. Siz de çok iyi biliyorsunuz ki, otizmli bireylerin iletişim alanında ciddi yetersizlikleri var. Çoğu sohbet başlatmada ya da başlatılan sohbeti sürdürmede isteksizler. Bizler sınıftaki öğrenci sayısını arttırarak, etkileşim fırsatlarını da arttırmayı hedefliyoruz. Bir öğrencinin diğer öğrenciden kalem istemesi, teşekkür etmesi, günaydın demesi, birlikte bir akran etkileşiminde bulunması bizler için çok önemli beceriler.
UDA’ya dayalı öğretim uygulamalarının hemen her yaştaki otizmli bireye iletişim, ilişki kurma, oyun becerileri, toplumsal beceriler, okulda başarı sağlama, mesleki beceriler, ince-kaba motor beceriler ve uyumsal davranışlar gibi pek çok becerinin öğretiminde etkili olduğunu ortaya koyan yüzlerce çalışma vardır. Dolayısıyla çocuğunuz otizm tanısı aldığı andan itibaren UDA’ya dayalı uygulamalarının başlatılması önemlidir. Özellikle erken çocukluk döneminde erken ve yoğun davranışsal müdahale almış çocukların yaklaşık yarısının bilişsel ve uyumsal becerilerde tipik gelişim gösteren akranlarıyla aralarındaki açığı kapadıkları gözlemlenmiştir.
UDA uygulamalarıyla ilgili yanlış inançlardan biri ‘çocukları robotlaştırdığı’ yönündedir. Ancak bu varsayım doğru değildir. Otizmli bireyler tipik özellikleri açısından belirli bir rutine göre hareket etme, tekrarlayıcı davranışlar sergileme, monoton ve tek düze bir ses tonu kullanma ve jest mimiklerle konuşmalarını koordine etmede sıkıntılar yaşamaya eğilimlidirler. Bu özellikler bireyin robotlaşması şeklinde algılanabilir ancak UDA tam tersi otizmin tipik özelliklerini şekillendirmek, var olan becerilerini geliştirmek ve yeni beceriler kazandırmak üzerine uygulanmaktadır.
Uygulamalı Davranış Analizi’ni (UDA) Kimler Uygulayabilir?
UDA hizmetleri psikoloji, özel eğitim veya ilişkili alanlardan mezun kimseler tarafından sunulabilir. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde bu hizmetler UDA konusunda lisansüstü düzeyde ya da sertifika eğitimi almış kimseler tarafından yürütülmektedir. Türkiye’de Tohum Otizm Vakfı, Amerika’da bulunan Princeton Çocuk Gelişim Enstitüsü’nden aldığı know how ile eğitmenlerine davranış analistliği becerilerini kazandırılmaktadır. Bu becerileri kazanan eğitmenler Vakfın okulunda uygulamalı davranış analizinin tüm unsurlarını uygulamaktadırlar. Ayrıca bu konudaki bir diğer girişim ise Anadolu Üniversitesi (www.anadolu.edu.tr) Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde açılan ve Engelliler Araştırma Enstitüsü (eae.anadolu.edu.tr) öğretim üyeleri tarafından yürütülen Otizmde Uygulamalı Davranış Analizi Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programı’dır. Bu programların amacı Türkiye’de otizmli bireylere yönelik terapi/sağaltım sunacak, otizmli bireylerin topluma kazandırılması ve toplumun bu anlamda bilinçlendirilerek kamuoyu yaratılmasında yardımcı olacak olan uzmanların yetişmesini sağlamaktır.
Bu tür çabaların artması ve programların yaygınlaşması, kapsamlı sertifika programlarının düzenlenmesi ülkemizde otizmli çocuk ve ailelere nitelikli hizmetlerin sunulabilmesinde ve model teşkil etmesinde önemlidir.
UDA ilişki kurma, oyun becerileri, toplumsal beceriler öğrenme, okulda başarı sağlama, toplumsal yaşama katılım gibi pek çok alanda beceri arttırmak üzere kullanılan bilimsel dayanaklı bir yöntemler bütünüdür. Oyun becerileri UDA uygulamalarıyla erken yaştan itibaren otizmli çocuklara öğretilmektedir. Oyun becerileri ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve ev ortamında uygulayabileceğiniz yöntemleri öğrenmek için Tohum Otizm Vakfı Eğitim Portalı’nın “Temel Becerileri Kazandırmak” başlıklı bölümünden “Oyun Oynama” modülünü incelemenizi öneririz.