Eğitsel Tanılama ve Yerleştirme Süreci
Rehberlik ve Araştırma Merkezine (RAM) eğitsel değerlendirme ve tanılama için başvurun. Eğer çocuğunuz otizm tanısı aldıysa, eğitsel değerlendirmesinin yapılması, eğitim ortamına yerleştirilmesi ve devletin sağlayacağı özel eğitim desteğinden yararlanması için ilinizdeki ya da ilçenizdeki RAM’a başvurmanız gerekir.
Eğitsel değerlendirme nedir?
Eğitsel değerlendirme sürecinde çocuğunuzun:
- Tüm gelişim alanlarındaki özellikleri
- Akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri,
- Eğitim ihtiyaçları belirlenir.
Bireyin eğitsel değerlendirme ve tanılaması RAM’larda oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından nesnel, standart testler ve bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarıyla yapılır. “Tanılamada; bireyin Engelli Sağlık Kurulu Raporu ile zihinsel, fiziksel, ruhsal, sosyal gelişim özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri, eğitim performansı, ihtiyacı, eğitim hizmetlerinden yararlanma süresi ve Bireysel Gelişim Raporu dikkate alınır.”
Engelli Sağlık Kurulu Raporları
Yetkili hastanelerce verilmiş olan Engelli Sağlık Kurulu Raporları, “Özürlülük Ölçütü Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik”e göre hazırlanmış olmalıdır. Bireye verilen raporlarda; rapor tarihi, rapor/protokol numarası, teşhisi, birden fazla tanı var ise her bir tanı için ayrı yüzdelik oranı, geçerlilik süresi, tüm vücut fonksiyon kaybının belirlenmiş olması; silinti, kazıntı ve tahrifatın bulunmaması gerekir.
Engelli Sağlık Kurulu Raporunda engel oranı %20 ve üzeri olan engel türleri için, bireylere Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu uygun görmesi durumunda destek eğitim önerebilir.
Bireyin geçerli birden fazla raporu var ise velinin son ibraz ettiği Engelli Sağlık Kurulu Raporu dikkate alınır. Engelli Sağlık Kurulu Raporu kullanım amacına bakılmaksızın eğitsel tanılama ve değerlendirmede kullanılır, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu kararına göre işlem yapılır.
İnceleme yapan uzman, engel türüne göre düzenlenmiş olan “Performans Belirleme Formu”nu kullanılarak bireyin değerlendirmesini yapar. Formun ilgili yerlerini eksiksiz ve ayrıntılı olarak doldurulur. Birey ile ilgili görüşler ve Özel Eğitim Hizmetleri’ne ilişkin öneriler yazılarak imzalanır.
Eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda özel eğitim ihtiyacı olduğu tespit edilen bireyler, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu düzenlenerek uygun eğitim ortamına ve özel eğitim hizmetine yönlendirilirler.
Eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucuna ilişkin yerleştirme, yönlendirme, eğitim ortamı, bireyin haklarına ve yetersizliğine yönelik bilgilendirmeler mutlaka yapılmalıdır.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunda kimler yer alır?
Özel eğitim değerlendirme kurulu RAM müdürlüğünün teklifi ve il veya ilçe milli eğitim müdürlüğünün onayı ile RAM’larda oluşturulur. Bu kurul müdür yardımcısı başkanlığında;
a) Özel eğitim hizmetleri bölüm başkanı,
b) En az bir rehber öğretmen,
c) En az bir özel eğitim öğretmeninden,
oluşur.
Bu kurula ilgili bireyin velisi veya kendisi üye olarak katılır.
Özel Eğitim Değerlendirme Kuruluna üyelerin dışında gerektiğinde; eğitim programcısı, odyolog, psikolog, psikometrist, sosyal çalışmacı, dil ve konuşma terapisti, fizyoterapist, uzman hekim gibi diğer meslek elemanlarından seçilecek birer kişi, mesleki eğitim merkezine ve yaygın eğitime gidecekler için ilgili kurum temsilcisi, özel eğitim ihtiyacı olan bireyin çalıştığı kurumdaki iş yeri temsilcisi kurula üye olarak katılabilir.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca, bilgilerine başvurulmak üzere özel eğitime ihtiyaç duyan bireyin sınıf ve alan öğretmeni, sınıf rehber öğretmeni, kayıtlı olduğu okulun veya kurumun müdürü, başvuru yapan kurumun temsilcisi, üniversitelerin ilgili bölümlerinden öğretim üyesi ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi çağırılabilir. Birey hakkında kurulu bilgilendirebilir ancak karar için oy kullanamaz.
Çocuğunuzun eğitsel değerlendirmesinin yapılması için bir dilekçe yazmanız gerekir. Dilekçenizin ekine aşağıdaki evrakları koymayı unutmayın!
Eğitsel değerlendirme ve tanılama için RAM’a verilecek Dilekçe ile birlikte gereken evraklar nelerdir?
RAM’a başvuru yaparken aşağıdaki belgeleri hazırlamanız gereklidir:
a) Bireyin/velisinin ya da okulun yazılı başvurusu,
b) Okula/kuruma kayıtlı öğrenciler için ilk incelemede “Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu”, yeniden incelemelerde ise “Bireysel Gelişim Raporu”,
c) Destek eğitim ile ilgili müracaatlarda Engelli Sağlık Kurulu Raporu,
ç) Birey ve velinin kimlik fotokopisi (İlk başvuru ve kimlikte değişiklik olması durumunda)
d) Vasi tayin edilmiş ise;
- Mahkeme kararı,
- Vasi belgesi,
- Nüfus kayıt örneği belgelerinden birisi,
e) Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden bireylere ait;
- Dönem sonu bireysel performans değerlendirme formu
- Aylık performans kayıt tabloları (kontrol edilmeli, dosyada saklanmamalıdır.)
Eğitsel değerlendirme ve tanılama amacıyla yapılacak başvurular Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından inceleme tarihinden itibaren en geç 60 (altmış) gün içinde karara bağlanır. Bu belgeler doğrultusunda Kurul ayrıca çocuğun hangi eğitim ortamında eğitim almasının uygun olduğuna ilişkin öneride de bulunur. Bu süreçte ailenin görüşü çok önemlidir. Kurula çocuğunuz hakkında bilgi verebilir ve nerede eğitim almasını istediğinizi bildirebilirsiniz.
Eğitim Ortamına Yerleştirme
Eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecinde, eğitsel amaçla bireyin tüm gelişim alanındaki özellikleri, akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ve eğitim ihtiyaçları belirlenerek en az sınırlandırılmış eğitim ortamına yönlendirme kararı verilir.
Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesindeki Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu, Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu Raporu ve Eğitsel Plan doğrultusunda özel eğitim gerektiren çocukları en uygun resmi okul veya kuruma yerleştirir.
Özel Eğitim Hizmetleri Kurulunda kimler yer alır?
Özel eğitim hizmetleri kurulu, il milli eğitim müdürlükleri ile RAM bulunan ilçe milli eğitim müdürlüklerinde oluşturulur. Bu kurul özel eğitim ve rehberlik hizmetleri şube müdürünün başkanlığında;
a) En az bir özel eğitim değerlendirme kurulu başkanı,
b) En az bir resmi özel eğitim kurum müdürü veya kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim yapılan kurumlardan bir müdür,
c) En az bir rehberlik öğretmeni,
ç) En az bir özel eğitim öğretmeninden,
oluşur.
Gerektiğinde Özel Eğitim Hizmetleri Kuruluna öğrencinin velisi ve ilgili kurumlardan personelin kurula katılımı sağlanır. Otizmli çocuğunuzu en iyi siz tanıyorsunuz. Dolayısıyla, çocuğunuzun en uygun eğitimi alması için mutlaka bu kurula katılın.