Eğitimde Engelli Hakları; Okulda Birlikte, Hayatta Birlikte I, II ve III
Tohum Otizm Vakfı ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (SEÇBİR) ortaklığı ve Sabancı Vakfı’nın desteği ile yürütülen projede okul öncesi ve ilkokul kademesindeki öğrencilerde engelli farkındalığı yaratılması; interaktif materyaller ile engelli ve engelsiz öğrencilerin kaynaşmasının sağlanması amaçlamıştır. Proje, 2017 – 2019 yılları arasında 3 dönem şeklinde yürütülmüştür.
Projenin I. Döneminde;
- Başarılı kaynaştırma uygulamalarının tespit edilmesi için kapsamlı bir literatür taraması yapılmış; kapsayıcı eğitim başlığının eğitim alanında sıklıkla kullanıldığı görülmüştür.
- İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün yönlendirmesiyle seçilen 3 pilot okulda bilgilendirme toplantıları yapılmış; okul iklimini analiz edebilmek için bir okulda etnografik çalışma yürütülmüştür.
- 3 okuldan 24 öğretmene engelli hakları, kapsayıcı eğitim ve ayrımcılıkla mücadele konularında 8 haftalık bir eğitim programı uygulanmıştır.
- Uzmanlardan oluşan içerik geliştirme ekipleri tarafından engelli ve engelsiz öğrencilerin kaynaşmasına yönelik animasyon film, kutu oyunu ve etkinlik kitabı hazırlanmıştır.
- Okul ikliminin önemli aktörlerinden biri olan velilere yönelik bir eğitim modülü geliştirilmiş; 20 velinin katılımı ile bir atölye çalışması yapılmıştır.
- Proje sürecinde geliştirilen tüm içeriğin ve deneyimlerin diğer öğretmenlerle de paylaşılması amacıyla bir öğretmen kılavuzu hazırlanmıştır. Ayrıca pilot okullarda bilgilendirme toplantıları ve hizmet içi eğitimler verilerek 150 öğretmene ulaşılmıştır.
Projenin II. Döneminde;
- Projenin ilk yılında hazırlanan animasyon film, kutu oyunu ve İstanbul’da 2 pilot okulda uygulanmıştır. Tüm içeriğin diğer öğretmenlerle de paylaşılması amacıyla bir öğretmen kılavuzu hazırlanmıştır.
- 20 Kasım Çocuk Hakları Günü, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası gibi belirli gün ve haftalarda 2 pilot okulda kapsamlı farkındalık çalışmaları yürütülmüştür. Okullarda düzenlenen festivallerde yaklaşık 1.500 öğrenci; Türk İşaret Dili ile Tanışma, Erişebilir Materyaller, Herkes için Erişilebilir Okul, Farklılıklar Birlikte vb. atölyelere katılmıştır.
- Projede üretilen tüm içeriklerin ve araştırmaların paylaşılması için proje web sitesi kurulmuştur.
- Projede ‘Ebeveynlerin Perspektifinden Engellilik Odağında Türkiye’de Kapsayıcı Eğitim’ araştırması gerçekleştirilmiştir.
Projenin III. Döneminde;
- 17 ilden 90 öğretmenin katılımıyla İstanbul, İzmir, Erzurum ve Gaziantep buluşma illeri olmak üzere dört bölgede ikişer günlük yüz yüze buluşma gerçekleştirilmiştir.
- Buluşmaların ardından 33 katılımcı tarafından 14 ilde biri dijital olmak üzere toplam 38 etkinlik düzenlendi. 38 etkinlik yoluyla toplamda 765 öğrenciye ve 504 öğretmene ulaşılmıştır.
- İki pilot okulda düzenlenen eğitimlerin ardından öğretmen kılavuzu güncelleştirilmiştir. Ayrıca, ’Pandemi Koşullarında Eğitim: Öğretmen Deneyimleri ve Kapsayıcı Stratejiler’ başlıklı bilgi notu hazırlandı ve yayımlanmıştır.
- 10-16 Mayıs Engelliler Haftası’nda #HerkesAynıOlsa etiketiyle bir sosyal medya kampanyası yürütülmüştür. Kampanya ile 4 milyonun üzerinde kişiye ulaşılmıştır.
